Αν και η άσκηση είναι γνωστό ότι ενισχύει τη γνωστική λειτουργία και βελτιώνει την ψυχική υγεία, οι νευρολογικοί μηχανισμοί αυτού του συνδέσμου είναι άγνωστοι. Τώρα, ερευνητές από την Ιαπωνία έχουν βρει αποδεικτικά στοιχεία για την έλλειψη σύνδεσης μεταξύ της αερόβιας ικανότητας και της γνωστικής λειτουργίας.
Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Medicine & Science in Sports & Exercise, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Tsukuba αποκάλυψαν ότι το αυθόρμητο βλεφάρισμα των ματιών (sEBR), που εγείρει τη δραστηριότητα του συστήματος ντοπαμίνης, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την κατανόηση της σύνδεσης μεταξύ της γνωστικής λειτουργίας και της αερόβιας φυσικής κατάστασης.
Το ντοπαμινεργικό σύστημα είναι γνωστό ότι εμπλέκεται στη φυσική δραστηριότητα και την άσκηση και προηγούμενοι ερευνητές έχουν προτείνει ότι οι επαγόμενες από την άσκηση αλλαγές στη γνωστική λειτουργία μπορεί να προκαλούνται από δραστηριότητα στο ντοπαμινεργικό σύστημα. Ωστόσο, χρειάστηκε ένας δείκτης δραστηριότητας στο συγκεκριμένο σύστημα για τον έλεγχο αυτής της υπόθεσης, κάτι που οι ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Tsukuba σκόπευαν να αντιμετωπίσουν.
«Το ντοπαμινεργικό σύστημα σχετίζεται τόσο με την εκτελεστική λειτουργία όσο και με την παρακινημένη συμπεριφορά, συμπεριλαμβανομένης της σωματικής δραστηριότητας», υποστηρίζει ο πρώτος συγγραφέας της μελέτης Ryuta Kuwamizu. «Χρησιμοποιήσαμε το sEBR ως μη επεμβατικό μέτρο της λειτουργίας του ντοπαμινεργικού συστήματος για να ελέγξουμε αν θα μπορούσε να είναι ο ελλείποντας σύνδεσμος μεταξύ της αερόβιας ικανότητας και της γνωστικής λειτουργίας» τονίζει ο ίδιος.
Για να το κάνουν αυτό, οι ερευνητές ζήτησαν από υγιείς συμμετέχοντες να υποβληθούν σε μία μέτρηση sEBR, ένα τεστ γνωστικής λειτουργίας και ένα αερόβιο τεστ φυσικής κατάστασης. Επίσης, μέτρησαν τη δραστηριότητα του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια της γνωστικής εργασίας χρησιμοποιώντας υπέρυθρη φασματοσκοπία.
«Όπως αναμενόταν, βρήκαμε σημαντικούς συσχετισμούς μεταξύ αερόβιας ικανότητας, γνωστικής λειτουργίας και sEBR», εξηγεί ο καθηγητής Hideaki Soya. «Όταν εξετάσαμε περαιτέρω αυτές τις σχέσεις, διαπιστώσαμε ότι η σύνδεση μεταξύ της υψηλότερης αερόβιας ικανότητας και της βελτιωμένης γνωστικής λειτουργίας μεσολαβούσε εν μέρει από τη ντοπαμινεργική ρύθμιση» προσθέτει.
Επιπλέον, η δραστηριότητα στον αριστερό προμετωπιαίο φλοιό (l-DLPFC) κατά τη διάρκεια της γνωστικής εργασίας ήταν η ίδια ή χαμηλότερη στους συμμετέχοντες με υψηλότερο sEBR σε σύγκριση με αυτούς με χαμηλότερο sEBR, παρ' όλο που εκείνοι με υψηλότερο sEBR φάνηκαν να έχουν μεγαλύτερη εκτελεστική λειτουργία, και επομένως υψηλότερη νευρική αποδοτικότητα.
«Αν και προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι η αερόβια ικανότητα και η γνωστική λειτουργία συσχετίζονται, αυτή είναι η πρώτη μελέτη που παρέχει μια νευρορυθμιστική βάση για αυτήν τη σύνδεση στον άνθρωπο. Τα δεδομένα μάς δείχνουν ότι η ντοπαμίνη έχει ουσιαστικό ρόλο στη σύνδεση της αερόβιας ικανότητας και της γνώσης», λέει ο πρώτος συγγραφέας Kuwamizu.
Δεδομένου ότι η νευρική απόδοση στον l-DLPFC είναι ένα γνωστό χαρακτηριστικό του ντοπαμινεργικού συστήματος που έχει παρατηρηθεί σε άτομα με υψηλότερη φυσική κατάσταση και εκτελεστική λειτουργία, είναι πιθανό η νευρική απόδοση σε αυτήν την περιοχή να μεσολαβεί εν μέρει στη σχέση μεταξύ αερόβιας ικανότητας και εκτελεστικής λειτουργίας. Επιπλέον, η σωματική αδράνεια μπορεί να σχετίζεται με ντοπαμινεργική δυσλειτουργία.
Αυτές οι πληροφορίες παρέχουν νέες κατευθύνσεις για την έρευνα σχετικά με το πώς η φυσική κατάσταση επηρεάζει τον εγκέφαλο, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε βελτιωμένα μοτίβα άσκησης. Για παράδειγμα, η άσκηση που επικεντρώνεται ειδικά στη βελτίωση της ντοπαμινεργικής λειτουργίας μπορεί να ενισχύσει ιδιαίτερα τα κίνητρα, τη διάθεση και τη διανοητική λειτουργία.
Blink: The link between aerobic fitness and cognition (medicalxpress.com)