Όπως όλες οι καλές ιστορίες για την προέλευση λέξεων και όρων έτσι και η οπτομετρία διεκδικείται από πολλούς ιδρυτές-«πατέρες».
Πολλοί συμφωνούν ότι η ίδια η λέξη προέκυψε από το 1731, όταν ο Σκωτσέζος γιατρός William Porterfield δημιούργησε αυτό που ονόμασε οπτόμετρο για να πραγματοποιήσει το πείραμα του Christopher Scheiner για τη μέτρηση της διάθλασης. Πάνω από 150 χρόνια αργότερα, το 1886, τόσο το οπτόμετρο όσο και η οπτομετρία εμφανίζονται από τον Ελβετό οφθαλμίατρο Edmund Landolt στο εγχειρίδιό του με τίτλο «The Refraction and Accommodation of the Eye and Their Anomalies».
Περίπου εκείνη την εποχή -στα τέλη του 1800- οι οπτικοί που πραγματοποιούσαν διάθλαση ανέλαβαν τον ρόλο διαχωρισμού των εαυτών τους από τους οπτικούς (dispensing opticians) και ένιωσαν την επιθυμία να μετονομάσουν το «νεογέννητο» επάγγελμά τους.
Μία δημοσίευση διαδραμάτισε βασικό ρόλο στην πρώιμη προσπάθεια να επιβληθεί η αλλαγή ονόματος του επαγγέλματος. Το 1895, το πρώτο τεύχος του πρόσφατα μετονομασμένου «Optical Journal» περιλάμβανε ένα άρθρο του RH Knowles, MD, στο οποίο δηλώνει ότι «το όργανο που χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό των οφθαλμικών ελαττωμάτων ονομάζεται οπτόμετρο» και «η επιστήμη της χρήσης αυτού του οργάνου ονομάζεται οπτομετρία».
Λίγα χρόνια αργότερα, το 1899, ο Frederick Boger, ιδρυτής και συντάκτης του «The Optical Journal», έγινε ο πρώτος που πίεσε για την υιοθέτηση του τίτλου οπτομετρία. «Ενώ ο όρος οπτικός καλύπτει πλήρως όλους τους κλάδους στους οποίους ασχολούνται τώρα οι οπτικοί, το νέο επάγγελμα θα πρέπει να υιοθετήσει κάποιον άλλο τίτλο, ξεχωριστό, γι' αυτά που διακρίνεται», έγραψε ο κ. Boger. «Η λέξη οπτομετρία κυκλοφόρησε πρόσφατα στη μόδα και φαίνεται να είναι δημοφιλής και να ταιριάζει στην περίπτωση αυτή», είχε προσθέσει
Τέσσερα χρόνια αργότερα, ο όρος υιοθετήθηκε επίσημα από την American Optometric Association (ΑΟΑ). Όπως καταγράφηκε σε ένα άρθρο του 1938 στο «The Optical Journal», ο Δρ Emanuel Klein επινόησε τον όρο οπτομέτρης κάποια στιγμή πριν από το 1902 ως εναλλακτική λύση για τον οπτικό, τον οποίο όρο είχε υποστηρίξει και ο Δρ. Charles Prentice.
Ο Δρ. Klein τότε πρότεινε στον φίλο του Δρ. John C. Eberhardt να εισαγάγει μια πρόταση για την υιοθέτηση της οπτομετρίας και του οπτομέτρου στο συνέδριο της AOA το 1903 στο Ατλάντικ Σίτυ. Η πρόταση αναβλήθηκε για το συνέδριο του επόμενου έτους, κατά τη διάρκεια του οποίου ο Δρ. Eberhardt, όντας πρόεδρος της AOA, το επανέφερε για έγκριση. «Ακολούθησε μια μακρά συζήτηση, αλλά έκλεισε με την ομόφωνη υιοθέτηση των δύο λέξεων», μαζί με τους σχετικούς ορισμούς τους.
Το 1941, ο Δρ John Jarvis, τότε διευθυντής του τμήματος δημοσίων σχέσεων της AOA, δήλωσε όσον αφορά την ψηφοφορία: «Καταλαβαίνω ότι ο Eberhardt είχε εκπαιδευτεί ως μηχανικός. Ήταν ο τύπος του μυαλού που είναι ερωτευμένο με την ακρίβεια, οπότε και αναζήτησε μια ελληνική ρίζα της λέξης».
Κατά τη διάρκεια ενός συνεδρίου της AOA, στο Ρότσεστερ της Νέας Υόρκης, οι συμμετέχοντες υποχρεώθηκαν να δηλώσουν το επάγγελμά τους. «Είμαι κάτι περισσότερο από οπτικός, αλλά δεν μου αρέσει ο όρος οπτομέτρης», είπε ο Δρ Prentice στον Δρ Jarvis. «Νομίζω ότι αυτό είναι πιο ακριβές και κατανοητό» δήλωσε, καθώς σημείωνε οπτικός δίπλα στο όνομά του.
Ένας Έλληνας αναγνώστης αυτού του περιοδικού επισήμανε σε μια επιστολή του 1938 προς τον συντάκτη ότι opto στα κλασικά ελληνικά σημαίνει «βλέπω» και έτσι ο οπτομέτρης, αυστηρά μιλώντας, σημαίνει «βλέπω μετρήσεις». Καλύτεροι όροι, είπε, θα ήταν οπτικομετρία και οπτικομετρητής, αν και αυτούς τους έβρισκε επίσης μη ικανοποιητικούς. «Η λέξη metry αντιπροσωπεύει μάλλον περισσότερο τον ξυλουργό που κάνει μετρήσεις από τον οπτομέτρη που είναι επαγγελματίας και διορθώνει τα οπτικά ελαττώματα του ματιού» μέσω γνώσης μιας επιστήμης. Opticology και opticologist -ή optico, εν συντομία- ο συγγραφέας του γράμματος θεωρούσε πως ήταν σωστότεροι όροι για να συμπεριλάβουν το πεδίο και τις δεξιότητες του επαγγέλματος.
Φυσικά, το περιοδικό «Optical Journal and Review of Optometry» συνέχισε να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη διάδοση του νέου όρου. Ένα άρθρο του 1941 παραδέχεται ότι, ενώ η πίστωση για την ονομασία του επαγγέλματος ανήκει σε άλλους, το περιοδικό αξίζει μια θέση μεταξύ των ιδρυτών επίσης. «Η πραγματική πίστωση για την τελική έγκριση του τίτλου Optometrist πρέπει να δοθεί σε μεγάλο βαθμό στον Boger», σημείωνε. Ο κ. Boger είχε προωθήσει και πάλι τον όρο οπτομετρία τον Ιούνιο του 1904, δηλώνοντας ότι το όνομα είχε ήδη διευθετηθεί πριν από την έγκρισή του από την AOA. Η απόδειξη του; Η Μινεσότα, η Καλιφόρνια και η Βόρεια Ντακότα ήταν τα πρώτα τρία κράτη που θέσπισαν νόμους που διέπουν την πρακτική και χρησιμοποίησαν τον όρο οπτομέτρης.
