Μια νέα κατηγορία ψευδαίσθησης, που αναπτύχθηκε από έναν εικαστικό καλλιτέχνη και έναν ερευνητή ψυχολογίας, υπογραμμίζει τον εξαιρετικά εποικοδομητικό χαρακτήρα της οπτικής αντίληψης.

Η ψευδαίσθηση, την οποία οι δημιουργοί ονομάζουν «Scintillating Starburst», προκαλεί απατηλές ακτίνες που μοιάζουν να λαμπυρίζουν ή να φωτίζουν σαν αστέρι. Αποτελούμενο από πολλά ομόκεντρα πολύγωνα αστεριών, οι εικόνες προτρέπουν τους θεατές να δουν φωτεινές φευγαλέες ακτίνες που εκπέμπονται από το κέντρο, που δεν υπάρχουν στην πραγματικότητα.

«Η έρευνα δείχνει πώς ο εγκέφαλος συνδέει τις τελείες για να δημιουργήσει μια υποκειμενική πραγματικότητα σε αυτό που βλέπουμε, επισημαίνοντας την εποικοδομητική φύση της αντίληψης», εξηγεί ο Pascal Wallisch, κλινικός αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης και στο Κέντρο Επιστήμης Δεδομένων.

«Η μελέτη των ψευδαισθήσεων μπορεί να είναι χρήσιμη στην κατανόηση της οπτικής επεξεργασίας, διότι μας επιτρέπει να διακρίνουμε την απλή αίσθηση των ιδιοτήτων φυσικού αντικειμένου από την αντιληπτική εμπειρία», προσθέτει ο πρώτος συγγραφέας Michael Karlovich, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Recursia Studios, μιας πολυ-επιστημονικής εταιρείας παραγωγής τέχνης και μόδας.

Οι συγγραφείς αναγνωρίζουν ότι τα οπτικά εφέ αυτής της ψευδαίσθησης είναι επιφανειακώς παρόμοια με μια σειρά από προηγούμενα περιγραφόμενα εφέ άλλων ψευδαισθήσεων με βάση το πλέγμα. Ωστόσο, το «Scintillating Starburst», σε αντίθεση με τις γνωστές οπτικές ψευδαισθήσεις, προκαλεί μια σειρά από πρόσφατα ανακαλυφθέντα εφέ, μεταξύ των οποίων οι φευγαλέες παραπλανητικές γραμμές που συνδέουν διαγώνια τα σημεία τομής των πολυγώνων αστεριών.

Για να κατανοήσουμε καλύτερα πώς επεξεργαζόμαστε αυτήν την κατηγορία ψευδαίσθησης, οι ερευνητές διεξήγαγαν σειρά πειραμάτων με περισσότερους από 100 συμμετέχοντες, οι οποίοι είδαν 162 διαφορετικές εκδόσεις του «Scintillating Starburst», οι οποίες διέφεραν σε σχήμα, πολυπλοκότητα και φωτεινότητα.

Οι συγγραφείς διαπίστωσαν ότι η συμβολή πολλών παραγόντων, όπως αντίθεση, πλάτος γραμμής και αριθμός κορυφών, έχει σημασία.

«Συγκεκριμένα, ένας μεγάλος αριθμός προεξεχόντων σημείων διασταύρωσης οδηγεί σε ισχυρότερες και πιο ζωντανές ακτίνες, καθώς υπάρχουν περισσότερες ενδείξεις που υποδηλώνουν τις γραμμές», παρατηρεί ο Wallisch.