Ο Γάλλος ιμπρεσιονιστής Claude Monet (1840-1926) έχει μείνει στην ιστορία περισσότερο για τους εμβληματικούς πίνακες του κήπου του και της απεικόνισης της  λίμνης κρίνων στο Giverny της Γαλλίας.

Στα 60 του, ο Monet λόγω ηλικίας άρχισε να αναπτύσσει καταρράκτη (πυρηνική σκλήρυνση) και στα δύο του μάτια, ο οποίος τελικά θα επηρέαζε δραματικά το έργο του.

Το 1913 ο Monet ταξίδεψε στο Λονδίνο για να συμβουλευτεί τον Γερμανό οφθαλμίατρο Richard Liebreich, ο οποίος είχε διοριστεί πρόεδρος οφθαλμολογίας στο Νοσοκομείο «St Thomas». Είναι ενδιαφέρον ότι ο ίδιος ο Liebreich είχε έντονο ενδιαφέρον για την τέχνη και είχε δημοσιεύσει ένα άρθρο σχετικά με την επίδραση των οφθαλμικών παθήσεων στους ζωγράφους Turner και Mulready.

Ο Liebreich συνταγογράφησε νέα γυαλιά στον Monet και συνέστησε χειρουργική επέμβαση καταρράκτη για το δεξί μάτι, αλλά αυτός αρνήθηκε. Μέχρι το 1914-1915 άρχισε να αντιμετωπίζει τα πρώτα σοβαρά προβλήματα, παραπονούμενος ότι «τα χρώματα δεν είχαν πλέον την ίδια ένταση για μένα»,  «τα κόκκινα είχαν αρχίσει να φαίνονται λασπώδη» και πως «η ζωγραφική μου γινόταν όλο και πιο σκοτεινή».

Για την αποφυγή επιλογής λανθασμένων χρωμάτων στους πίνακές του, ο Monet άρχισε να βάζει ετικέτες τα σωληνάριά του και να τα διατηρεί με μια αυστηρή σειρά στην παλέτα του. Το έντονο θάμβος  από το έντονο φως του ήλιου περιέπλεξε περαιτέρω τα πράγματα, αναγκάζοντας τον Monet να αρχίσει να φοράει μεγάλα ψάθινα καπέλα όταν ζωγράφιζε έξω. Οι πινελιές του έγιναν ευρύτερες και οι πίνακές του, όπως ο καταρράκτης του, ήταν πιο λαμπεροί.

Ενώ ο Monet γινόταν ολοένα λιγότερο παραγωγικός, ο Georges Clemenceau, πρώην Γάλλος πρωθυπουργός και γιατρός, προέτρεψε τον φίλο του να σκεφτεί τη χειρουργική επέμβαση του καταρράκτη. Φοβισμένος, ωστόσο, από τη μοίρα των συναδέλφων του Honor Daumier και Mary Cassatt, των οποίων η επέμβαση  του καταρράκτη ήταν ανεπιτυχής, ο Monet ήταν αποφασισμένος να αποφύγει κάθε χειρουργική επέμβαση.

«Προτιμώ να εκμεταλλευτώ στο έπακρο την κακή μου όραση και ακόμη και να εγκαταλείψω τη ζωγραφική, αν είναι απαραίτητο, αλλά τουλάχιστον να μπορώ να δω λίγα από αυτά τα πράγματα που μου αρέσουν», υποστήριζε.

Το 1922 ο Monet συμβουλεύτηκε έναν άλλο οφθαλμίατρο, τον Charles Coutela, ο οποίος κατέγραψε οπτική οξύτητα του Δ.Ο. PL (μόνο αντίληψη φωτός) και Α.Ο. 6/60. Καθώς ο Monet ήταν ακόμη απρόθυμος να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση, ο Coutela συνταγογράφησε μυδριατικά φάρμακα ελπίζοντας να επιτρέψει περισσότερο φως να περάσει από τον κρυσταλλοειδή φακό του ζωγράφου. Πριν τελειώσει μια εβδομάδα θεραπείας, ο Monet έγραψε με ενθουσιασμό στον Coutela: «Όλα είναι απλώς θαυμάσια. Έχω να δω τόσο καλά εδώ και πολύ καιρό, τόσο πολύ που λυπάμαι που δεν σας είχα δει νωρίτερα. Οι σταγόνες μού επέτρεψαν να ζωγραφίσω καλά πράγματα και όχι τους κακούς  πίνακες  που επέμενα να κάνω όταν δεν έβλεπα τίποτα».

Ο Monet, τελικώς, συμφώνησε να κάνει χειρουργική επέμβαση στο δεξί του μάτι, το οποίο, σε μια διαδικασία δύο σταδίων (μερική αφαίρεση ίριδας, ακολουθούμενη από εξαγωγή κρυσταλλοειδούς φακού), πραγματοποιήθηκε στις αρχές του 1923. Μετά την επέμβαση έπρεπε να ξαπλώσει με σακούλες τοποθετημένες δίπλα και να αποτρέψει οποιαδήποτε κίνηση, αλλά ο Monet σύντομα βαρέθηκε. Ανυπόμονος, και εντελώς μη συμμορφούμενος με οποιεσδήποτε οδηγίες, έκανε τη μετεγχειρητική περίοδο εφιάλτη για τον εαυτό του και τον χειρουργό του. Μετά από μια μικρή τρίτη επέμβαση ο Monet έγραψε στον Coutela:

«Με μεγάλη μου θλίψη λυπάμαι που είχα αυτή τη θανατηφόρα επέμβαση. Με συγχωρείτε που μιλώ τόσο ειλικρινώς και επιτρέψτε μου να σας πω ότι είναι εγκληματικό να με βάζετε σε αυτήν την κατάσταση».

Τα μετεγχειρητικά έργα του Monet στερούνται χρωματιστών θεμάτων και μοιάζουν με τους πίνακές του πριν από το 1914. Οι λεπτοί χρωματικοί συνδυασμοί, που δίνουν έμφαση στα απαλά μπλε και τα πράσινα, συνάδουν με την προηγούμενη όρασή του στη λίμνη και στον κήπο. Επομένως, είναι απίθανο να είχε υιοθετήσει σκόπιμα το ευρύτερο και πιο αφηρημένο στιλ των όψιμων ζωγραφικών του έργων, ενισχύοντας το επιχείρημα ότι τα ύστερα έργα του Monet ήταν αποτέλεσμα καταρράκτη και όχι συνειδητού πειραματισμού, με πιο εξπρεσιονιστικό στιλ.